آشنایی با تجهیزات آتش نشانی
سرفصلهای مقاله
تجهیزات آتش نشانی یا تجهیزات اطفاء حریق طیف وسیعی از ابزار را شامل می شود، که هر کدام نقش خاصی در خاموش کردن آتش بر عهده دارند. امروزه نیز به اعمالی که برای خاموش کردن آتش انجام می شود اطفاء حریق می گویند.
سازمان آتش نشانی
سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی از سیستمی یکپارچه تشکیل یافته و از نظر حقوقی و مالی و اداری مستقل بوده و در هر شهری به انجام وظایف خود می پردازد. از وظایف این سازمان می توان به آموزش اقشار جامعه در جهت بالا بردن فرهنگ عمومی و به طبع آن کاهش میزان حوادث اشاره کرد.
معمولا این سازمان زمانی که شهرواندان قادر به کنترل حادثه اتفاق افتاده نبوده و برای مهار آن نیاز به نیروی متخصص دارند وارد عمل میشوند. با توجه به پیچدگی حوادث مهار آنها علاوه بر نیروی متخصص به تجهیزات ضروری امداد و نجات آتش نشانی هم نیاز دارد که این سازمان بدین منظور ارائه خدمات می کند. اهداف این سازمان با هدف کلی استقرار ایمنی پایدار در جامعه است و از دستیابی به چند هدف جزِئی تحقق می یابد:
- نجات جان انسان ها و اموال آنها در مقابل آتش سوزی و سایر حوادث
- آموزش تخصصی کارکنان سازمان و سایر داوطلبان آزاد
- ایجاد و توسعه ایستگاه ها و مراکز ایمنی
- نظارت بر سازمان های خصوصی فعال مانند مراکز فروش تجهیزات آتش نشانی
- نظارت و کنترل ایمنی ساختمان ها
انواع ایستگاه آتش نشانی
ایستگاه های آتش نشانی را بسته به نوع تجهیزات و تخصص افراد به سه نوع دسته بندی می کنند:
- ایستگاه های حریق (تک منظوره)
- ایستگاه های حریق و نجات (دو منظوره)
- ایستگاه های پشتیبانی (سه منظوره)
هر یک از این ایستگاه ها با توجه به وظایف خود دارای تجهیزات ضروری امداد و نجات آتش نشانی متفاوت هستند که در ذیل به آنها اشاره شده است:
ایستگاه های حریق
ایستگاه اطفاء حریق مسئول شناسایی نوع حریق و خاموش نمودن آن است. همانطور که می دانید هر نوع آتش سوزی بسته به نوع سوختگی با نوع خاصی از مواد خاموش می شود و تشخیص نوع حریق و طریقه خاموش نمودن آن بر عهده ایستگاه اطفاء حریق میباشد. در این ایستگاه بهترین و مجهزترین امکانات برای خاموش نمودن آتش سوزی تعبیه شده و به محض گزارش گروه اطفا حریق برای اعزام نیرو آماده هستند. البته لازم به ذکر است در زمان خاموش نمودن آتش ممکن است نیاز به انجام عملیات نجات نیز باشد و به همین دلیل علاوه بر تجهیزات اطفا حریق این ایستگاه مجهز به تجهیزات نجات نیز میباشد.
کار اصلی این ایستگاه ها اطفای حریق می باشد ولی این بدان معنی نیست که مسئولان این ایستگاه ها صرفا به اطفای حریق می پردازند بلکه با توجه به ماشین ها و تجهیزات آتش نشانی پیشرفته که در آنها موجود است می توانند در مواقع نیاز به سایر حوادث نیز رسیدگی کنند. ماشین های آتش نشانی از تنوع زیادی برخوردارند که هر کدام دارای ویژگی خاص بوده و در زیر به معرفی آنها می پردازیم.
انواع تجهیزات اطفا حریق
تجهیزات اطفا حریق و انواع وسایل اتش نشانی به سه دسته کلی تقسیم میشوند.
- تجهیزاتی که در ساختمان های مسکونی، تجاری و اداری نصب میشوند.
- تجهیزاتی که در معابر شهری برای اطفا حریق تعبیه میشوند.
- تجهیزاتی که آتش نشانی برای اطفا حریق به همراه خود به محل سانحه میآورد.
از آنجایی که آتش نشانی زیر مجموعه شهرداری به شمار میآید تجهیزاتی که جهت اطفا حریق باید در ساختمان نصب شود جزء پایان کار به شمار میآید و در صورت عدم نصب آنها شهرداری نمی تواند پایان کار صادر نماید. تجهیزاتی که در خیابان ها نصب می شود نیز زیر نظر شهرداری است و کارشناسان این ادره طبق صلاحدید خود در محل های مناسب تجهیزات مناسبی برای شهر تدارک میبینند. اما تجهیزاتی که به عنوان وسایل آتش نشانی که باید توسط آتش نشان ها حمل و نقل شوند از استانداردهای جهانی برخوردارند و هر ایستگاه اطفا حریق باید طبق استاندارد از بهترین تجهیزات آتش نشانی برخوردار باشد. در این مقاله سعس داریم به معرفی تجهیزات آتش نشانی بپردازیم امیدوارم ما را تا انتها همراهی کنید.
تجهیزات اطفاء حریق
تجهیزاتی که آتش نشانان به همراه خود به محل ماموریت میآورند در زمره این تجهیزات قرار میگیرد. از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود.
- ماشین آتش نشانی پیشرو
بیشترین وسایل اطفا حریق و تجهیزات امداد و نجات آتش نشانی در این خودرو قرار دارد و علاوه بر فرمانده تیم آتش نشانی خود آتش نشانان نیز در این خودرو به محل خدمت اعزام میشوند. این خودرو از دیگر خودرو های آتش نشانی بزرگتر است و تقریبا هر آنچه آتش نشانان برای انجام ماموریت نیاز دارند در آن قرار میگیرد.
- ماشین آتش نشانی پسرو
این خودرو که ظرفیت بیشتری برای نگهداری آب دارد که به عنوان مخزن تامین آب مورد استفاده قرار میگیرد و بعد از خودرو اصلی و به دنبال آن به محل ماموریت اعزام میشود. تجهیزاتی از قبیل پمپ، تجهیزات آبرسانی همچون شلنگ و … را در این خودرو جای میدهند.
تجهیزات ماشین آتش نشانی
یک ماشین آتش نشانی باید تمامی آنچه تعداد مشخصی آتش نشان برای خاموش نمودن آتش نسبتا سنگین نیاز دارند را به همراه خود داشته باشد. تجهیزات ماشین آتش نشانی شامل موارد زیر میشود.
- تجهیزات اطفا حریق که شامل انواع شلنگ، انواع نازل، انواع موتور پمپ و اجکتور پمپ، انواع هیدرانت، دوراهی و سه راهی، پرده آب، انواع کوپلینگ و انواع آچار کوپلینگ میباشد
- ابزارآلات مانند تبر، اره، بیل، انواع سیم بکسل، انواع قلاب، جعبه ابزار کامل، بلندگوی دستی، دیل های متنوع، پتل، تسمه، نیزه و …
- تجهیزات برش و اتصال که شامل انواع اره برقی، انواع فرز، حلقه بر، شیشه بر، لوله بر، انواع قیچی و چاقو آتش نشانی
- تجهیزات امداد و نجات که شامل سه پایه نجات از چاه، انواع نردبان، انواع طناب، ست کامل کوهنوردی، تشک نجات، انواع برانکار، پتوی مقاوم در برابر شعله، جعبه کمک های اولیه و …
- تجهیزات هیدرولیکی مانند انواع کاتر حرفه ای، انواع باز کننده، جک و …
- لباس و تجهیزات فردی
تمام موارد زیر از وسایل ضروری آتش نشانی به شمار میآید. برای آشنایی با تجهیزات آتش نشانی ما را تا انتهای این مقاله همراهی کنید.
بیشتر بخوانید : راهنمای خرید تجهیزات ایمنی آتش نشانی
ماشین تانکر آب
این ماشین آتش نشانی نیز همانند دو ماشین قبلی از نوع سنگین بوده و تجهیزات ماشین آتش نشانی تانکر آن طور که از اسمش نیز پیداست فقط شامل تانکر آب بوده و در مواقعی که آتش سوزی گسترده بوده و مخزن ماشین آتش نشانی پیشرو و پسرو جوابگو نباشد مورد استفاده قرار می گیرد که گنجایش تانکر آن 12000 لیتر و یا بیشتر می باشد.
ماشین آتش نشانی لوله کشی
بر عکس سه ماشین قبلی این ماشین آتش نشانی از نوع سبک بوده و بیشتر در انجام ماموریت های کوچک مورد استفاده قرار می گیرد. تجهیزات ماشین آتش نشانی لوله کشی بیشتر شامل لوله های لازم جهت رساندن آب از شیر آتش نشانی به ماشین های آتش نشانی منبع دار است ولی دارای سایر تجهیزات آتش نشانی نیز می باشد.
ایستگاه های حریق و نجات
ایستگاه حریق و نجات در واقع در زمان هایی که حوادث غیر مترقبه مانند سیل، زلزله، بهمن و … جهت اعزام نیرو مطلع میشوند. از دیگر وظایف این ایستگاه نجات افراد گیر افتاده در چاه، یا حتی کودکانی که سر و یا پای آنها در میان میله گیر افتاده است، افراد گیر کرده در ماشین های تصادفی و … به شمار میآید. این ایستگاه شامل تجهیزات امداد و نجات است. تجهیزاتی که بتوان افراد از مشکلاتی ناخواسته گرفتار آن شده اند نجات داد تنوع زیادی دارد. این تجهیزات شامل نردبان، اره های برقی در سایزهای مختلف، بالابرهای حرفهای، تسمه و نقاله و … میشود. اما مهمترین و سنگین ترین وسایل امداد و نجات ماشین آتش نشانی نجات است.
ماشین آتش نشانی نجات
این ماشین های سبک بسته به نوع حادثه رخ داده تجهیزات مورد نیاز و افراد متخصص را به محل اعزام مینماید. در صورتی که حادثه در ارتفاع زیاد رخ داده باشد باید از نردبان های بلند را توسط دیگر ماشین آلات آتش نشانی به سمت محل اعزام شود. تجهیزات دیگری که دراین ماشین قابل حمل باشند به وسیله این خودرو به محل حادثه حمل میشود.
ایستگاه های پشتیبانی
این ایستگاه ها جهت پشتیبانی از سایر ایستگاه ها بوده و برخی تجهیزات آتش نشانی که تعدادشان کم می باشد و کمتر از سایر تجهیزات آتش نشانی مورد استفاده قرار می گیرد در این ایستگاه ها نگهداری می شوند تا در مواقع مورد نیاز به محل حادثه فرستاده شوند. تجهیزات آتش نشانی این ایستگاه شامل انواع ماشین های آتش نشانی سبک و سنگین همچون خودروی بالابر 32 متری، جرثقیل فوق سنگین 55 تنی، لودر، نردبان، بیل مکانیکی، بابکت، تانکر های سوخت رسان، خودروی حمل کف، خودروی حمل دستگاه تنفسی، تریلی های آب و … هستند.
وسایل ضروری آتش نشانی
آتش نشانی به عنوان یکی از پر خطرترین مشاغل که با جان انسان ها سر و کار دارد نیاز به وسایل ضروری زیادی دارد. این وسایل شامل تجهیزات ایمنی است که آتش نشان با پوشیدن و استفاده از آنها جان خود را از خطرات محفوظ می دارد و و سایلی که به کمک آنها جان و مال افراد درگیر حادثه را نجات می دهد. از جمله وسایل ضوری آتش نشانی که به عنوان تجهیزات ایمنی آتشنشانی شناخته می شود می توان لباس آتش نشانی، ماسک، کپسول هوا، دستکش، کلاه و … را نام برد. آتش نشان این تجهیزات را برای حفظ جان خود به همراه دارد و در زمان و مکان های متفاوت از انواح تجهیزات ایمنی دیگر نیز استفاده می کند برای مثال در صورتی که آتش نشان در ارتفاع فعالیت دارد از تجهیزات ایمنی کار در ارتفاع نیز استفاده می کند.
از دیگر وسایل ضروری آتش نشانی که برای نجات مال و جان حدثه دیده ها مورد نیاز است می توان از شلنگ آتش نشانی، تناسب سازها، هیدرانت اینترلاک، کوپلینگ اینترلاک، هیدرانت و … نام برد. بعضی وسایل ضروری آتش نشانی نیز باید در ساختمان ها نصب و راه اندازی شود تا در زمان بروز حادثه در همین ابتدای کار از گسترش حادثه پیشگیری شود. تجهیزاتی مانند دتکتورها، جعبه آتش نشانی، تجهیزات اعلام و اطفا حریق و … این کار را ممکن می سازد.
ماسک
ماسک آتش نشانی از وسایل آتش نشانی است که نبود آن در تجهیزات سلامت آتشنشانان را تحت شعاع قرار میدهد. ماسک آتش نشانی هم به صورت نیمه صورت و هم تمام صورت مورد استفاده قرار میگیرد. این ماسک ها هم به صورت دو فیلتر و هم تک فیلتر موجود هستند که بسته به نوع و میزان حریق آتش نشان یکی از این دو استفاده میکنند. ماسک های آتش نشانی نه تنها از ورود دود به داخل ریه ها جلوگیری میکند بلکه کل صورت را محافظت مینماید. طلق استفاده شده در قسمت چشم ها از پلی کربنات ساخته شده است و ضد خش میباشد. این ماسک ها را می توان به دستگاه های اکسیژن متصل نمود تا در صورت عدم وجود هوای سالم در محیط آتش نشان بتواند به کار خود ادامه دهد.
سیستم تنفس هوای فشرده
همانطور که میدانید آتش نشان های برای انجام ماموریت خود که گاه اطفا حریق است و گاه نجات جان یک مصدوم باید در محیط های غیر متعارف فعالیت کنند. در صورتی که در محل ماموریت به علت پیشرفت آتش سوزی هوای مناسب برای تنفس وجود نداشته باشد، خطر وجود گازهای سمی در محیط وجود داشته باشد، خطر وجود مواد شیمیایی در محیط وجود داشته باشد و اکسیژن کافی برای تنفس وجود نداشته باشد باید از کپسول های هوا استفاده شود تا آتش نشان بتواند در محیط حضور یافته و فعالیت خود را انجام دهد.
این کپسول آتش نشانی در دو مدل مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. گپسول هوایی که آتش نشان به همراه خود حمل میکند به صورت دو سیلند و تک سیلند است. اصولا آتش نشان ها از کپسول های تک سیلندر استفاده میکنندکه حدود 6 لیتر هوا در آن ذخیره شده است. این کپسول هوا بهماسک تنفسی متصل میشود.
عینک ایمنی
عینک ایمنی نه تنها جزء تجهیزات اطفا حریق است بلکه به عنوان یکی از مهمترین تجهیزات امداد و نجات آتش نشانی نیز به شمار میرود. در صورتی که آتش نشان مسئولیت اطفا حریق را بر عهده داشته باشد می تواند از ماسک ایمنی استفاده کند که از چشم ها نیز محافظت میکند. اما در عملیات امداد و نجات بسته به نوع کار گاهی آتش نشان مجبور به استفاده از عینک مخصوص جوشکاری باشد و یا باید از عینک گاگل استفاده نماید. عینک های ایمنی مورد استفاده توسط آتش نشان انواع مختلفی دارند و همگی از متریالی ساخته می شود که در اثر جدا شدن تکه آهن، وجود گرد و غبار و همچنین مواد شیمیایی به چشم آتشنشان آسیبی وارد نشود.
بیشتر بخوانید : راهنمای خرید دستکش ایمنی مناسب
دستکش ایمنی
دستکش ایمنی به عنوان یکی از مهمترین وسایل آتش نشانی مطرح است که بسته به فعالیت که باید انجام دهد یکی از انواع دستکش را انتخاب نموده و از آن استفاده میکند. برای مثال در عملیات اطفا حریق آتش نشان از دستکش با الیاف نسوز و ضد حرارت استفاده میکند؛ این دستکش ها به عنوان دستکش عملیات نیز معروف هستند. در دیگر عملیات امداد و نجات دستکش های ضد اسید، ضد برش، عایق برق و دیگر انواع دستکش استفاده میکند.
این دستکش ها طوری طراحی می شود که به آتش نشان اجازه دهد به راحتی کار خود را انجام دهند و در عین حال خطری دست وی را تهدید نکند. اما مهمترین دستکش مورد استفاده آتش نشان ها دستکش عملیات (ضد حرارت و نسوزی) است که کف آن چرم است و در دست گرفتن شلنگ آتش نشانی را برای آتش نشان ها راحت میکند.
کلاه ایمنی
کلاه ایمنی یکی از لوازم آتش نشانی است که مسئولیت حفاظت ناحیه سر را به عهده دارد. کلاه آتش نشانی از بدنه پلی آمید ساخته شده است تا در برابر حرارت سر را حفظ نماید. کلاه آتش نشانی نه تنها از سر در برابر حرارت محافظت میکند بلکه گردن و قسمتی از صورت را نیز تحت پوشش قرار میدهد. این کلاه توسط یک چانه بند مقاوم روی سر چفت میشود. زمان قرار دادن کلاه روی سر می توانید ماسک ایمنی و عینک ایمنی را به آن متصل نمایید.
کلاه آتش نشانی اصولا در رنگ قرمز و زرد مورد استفاده قرار میگیرد اما آن را می توان در رنگ های سیاه، آبی و خاکستری نیز یافت. وزن این کلاه تقریبا 1.5 کیلوگرم است با اینکه کمی سنگین به نظر میرسد اما برای محافظت از سر، آتش نشان مجبور است این وزن را تحمل نماید.
محافظ گوش
در زمان هایی که آتش نشان مشغول انجام فعالیت امداد و نجات است نیاز دارد که از دستگاه های مختلف همچون دستگاه برش، جوشکاری و امثال آن استفاده نماید. برای محافظت از گوش ها باید از محافظ گوش مناسب استفاده شود. گاه محفظ گوش از نوع گوشی خلبانی انتخاب میشود اما در صورتی که آتش نشان مجبور باشد از کلاه ایمنی استفاده کند باید از محافظ گوش متصل به کلاه ایمنی استفاده نماید.
خوشبختانه کلاه ایمنی مخصوص آتش نشانی برای نصب محافظ گوش بست مورد نظر را دارد. این محافظ گوش می تواند صدای بالاتر از 85 دسی بل را کنترل نمایند. محافظ گوش یکی از تجهیزات ایمنی و آتش نشانی به حساب میآید که آتش نشان در زمان وجود صدای بیش از اندازه از آن استفاده کنند.
جلیقه
جلیقه آتش نشانی از دیگر تجهیزاتی است که آتش نشان با پوشیدن آن ایمنی خود را تامین میکند. این جلیقه از جنش کتان است و در برابر حرارت مقامت مناسبی از خود نشان میدهد. نوارهای شبرنگ نصب شده روی جلیقه این امکان را فراهم میآورد که دیگر عابرین پیاده و افراد عادی از حضور افراد مطلع شوند. این جلیقه بیشتر در ماموریت هایی که در شب انجام میگیرد مورد استفاده قرار میگیرد. روی اسن جلیف حتما کلماتی مانند fire نوشته میشود و جهت قرار دادن دیگر تجهیزات آتش نشان 3 جیب برای آن طراحی میشود.
کفش ایمنی
کفش ایمنی از جمله تجهیزات است که مخصوص آتش نشان ها طراحی میشود. اصولا آتش نشان ها از نوع خاصی از چکمه استفاده میکنند. این چکمه ها آتش نشان را در برابر حرارت، جریان های الکتریسیته، انواع روغن ها و گاز ازن، تشعشعات UV و رطوبت محافظت میکند. پوشیدن این چکمه کر راحتی است و پا در آن احساس راحتی می کند. کفی چکه آتش نشانی به شکلی طراحی شده است که آتش نشان بتواند در مسیرهای صعبالعبور به راحتی حرکت کند بدون اینکه پایش لیز بخورد. در داخل کفش از الیافی استفاده شده است که پا در آنها احساس راحتی کند.
ویژگی های کفش ایمنی مناسب چیست؟ در ایمن ترافیک مگ بخوانید.
علائم ایمنی
برای اطلاع مردم از حادثه رخ داده و مدیریت رفت و آمد در محل حادثه آتش نشان ها از تجهیزاتی استفاده میکنند. این تجهیزات و علائم شامل نوار خطر مخصوص آتش نشانی و گاها کله قندی است. با نوار کشی در محل حادثه ورود و خروج افراد عادی به محیط نا امن جلوگیری میشود. کله قندی نیز در ماموریت هایی مورد استفاده قرار میگیرد که عبور خودروها در آن بیشتر است. نوار خطر آتش نشانی به رنگ نارنجی است و کلمه خطر آتش سوزی روی آن درج شده است.
هارنس
هارنس جزء تجهیزات کار در ارتفاع است و یکی از پرکاربردترین ابزار آتش نشانی است که در لیست تجهیزات امداد و نجات قرار میگیرد. آتش نشان ها برای نجات افرادی که در ارتفاع و یا پایین تر از سطح گیر افتاده اند از هارنس استفاده میکنند. با پوشیدن انواع هارنس و اتصال گیره آن به طناب مجروح و آتش نشان توسط تسمه و بالابر به پایین و یا بالا حمل میشود. هارنس انواع مختلفی دارد بعضی مدل ها فول بادی هستند و تمام بدن را پوشش میدهند و بعضی از آنها مانند شورت پوشیده میشوند. آتش نشان بسته به نوع ماموریت بهترین نوع هارنس را پوشیده و یا برای حمل مجروح به همراه خود دارد.
لباس کار
لباس یک آتش نشان حافظ جان او است. در این لباس است که آتش نشان بدون نگرانی از سوختن و آسیب رسیدن به اعضای بدنش می تواند کار خود را انجام دهد. یک آتش نشان باید شلوار و اورکت مخصوص آتش نشانی را بپوشید و از زیر نیز بلوز و جلیقه آتش نشانی را به تن داشته باشد. لباس یک آتش نشان از مواد کاملا نسوز ساخته میشود و دارای تعدادی لایه است. به صورت کلی هر یک از لایه ها از درصدی خاصی از مواد اولیه ساخته شده است. لباس کار آتش نشانی در رنگ های مختلفی طراحی میشود اما همه آنها را با لباس نارنجی رنگ میشناسیم. روی لباس آتش نشانی میتوان نوارهای شبرنگ را نیز دید. در قسمت سر آستین از کشبافت استفاده میشود که مبادا آتش و یا مواد دیگر به آستین راه پیدا کند.
پوشیدن لباس آتش نشانی کمی سخت است اما برای حفظ جان هر آتش نشانی مجبور است در طول عملیات لباس خود را به تن داشته باشد. در بین تجهیزات شخصی اطفاء حریق قیمت لباس ضد حریق آتش نشانی بیشتر از دیگر تجهیزات است اما دلیل آن اهمیتی است که این لباس برای آتش نشان دارد.
کپسول آتش نشانی
کپسول های آتش نشانی دارای تنوع زیادی بوده و وزن و حجم های متفاوتی دارند. در این کپسول ها ماده خفه کننده احتراق، در دو نوع کف و پودر وجود دارد. عموما بدنه کپسول های آتش نشانی از فلز ساخته شده و باید دارای مقاومت بالا بوده تا بتواند فشار را به خوبی تحمل کند. بدنه کپسول های آتش نشانی لازم است در مقابل زنگ زدگی نیز مقاوم باشد و روش استفاده، نام کارخانه و سایر اطلاعات بر روی آن درج شده باشد. همچنین بدنه باید در مقابل زنگ زدگی و خوردگی از مقاومت لازم برخوردار باشد. این کپسول ها به خاطر حمل و نقل و جای گیری ساده در دست آتش نشانان به شکل استوانه های ته گرد ساخته می شوند.
خاموش کننده های محتوی آب
که بر سه نوع سودا اسید، آب و هوا، آب و گاز می باشند. خاموش کننده های سودا اسید از قدیمی ترین خاموش کننده ها هستند و امروزه مورد استفاده قرار نمی گیرند. خاموش کننده های آب و هوا نیز از آب و هوای تحت فشار تشکیل یافته و کاملا تحت کنترل است. بدین صورت که بر روی در پوش آن مکانیزمی تعبیه شده که با فشار بر روی اهرم آن شیر خروجی باز می شود و با برداشتن فشار شیر خروجی بسته خواهد شد.
خاموش کننده های آب گاز نیز دارای سیلندری است که 3/2 حجم آن از آب پر و برای تامین فشار مورد نظر برای تخلیه گاز کربن دی اکسید که در محفظه ی دیگری است استفاده می شود و با آزاد کردن ضامن آن گاز کربن دی اکسید خارج می شود. توجه شود که مدل های قدیمی این خاموش کننده ممکن است از کنترل خارج شود.
خاموش کننده های کف
که خود دارای دو نوع کف شیمیای و مکانیکی هستند. این کف ها مایعی هستند که پس از ریخته شدن بر روی مواد در حال اشتعال، روی آنها را میپوشانند و از رسیدن اکسیژن به آن جلوگیری می کند که در اصطلاح به آن خفه کردن آتش می گویند. هم چنین موجب سرد شدن مواد در حال اشتعال نیز می شود. خاموش کننده های کف شیمیایی از دو مخزن تشکیل شده است که یکی داخل دیگری است. مخزن خارجی حاوی بی کربنات سدیم و مخرج داخلی حاوی سولفات آلومینیوم می باشد که قبل از خروج هیچ گونه تماسی باهم ندارند. در خاموش کننده های کف مکانیکی فشار لازم برای خروج هوا هم از راه دور تامین می شود.
خاموش کننده های پودری
که متشکل از از پودر و هوا و یا پودر و گاز می باشند. این خاموش کننده ها همانند خاموش کننده های آب و هوا هستند و فقط تفاوت آنها در تنوع سایز می باشد.
خاموش کننده های دی اکسید کربن
این خاموش کننده ها به دلیل محفظه فولادی خود سنگین تر می باشند. به همین دلیل سایزهای کوچک آنها مرسوم است و در صورت نیاز به سایزهای بزرگ تر آنها را به شکل چرخدار برای سهولت حمل می سازنند.
خاموش کننده های مواد هالوژنه
این خاموش کننده ها به دلیل آسیب به لایه ازون و محیط زیست از رده خارج شده است.
کوپلینگ اینترلاک
این وسایل اطفا حریق بیشتر از جنس فلز ساخته میشود و یکی از وسایل ضروری آتش نشانی میباشد. فلز به کار رفته در آنها از فلز ضد زنگ است تا در مصارف طولانی مدت دچار زنگ زدگی نشود. قطر کوپلینگ اینترلاک در ابعاد 2، 3 و … اینچ موجود است و آتش نشانان بسته به قطر شلنگ میتوانند از بهترین آنها استفاده کنند.
هیدرانت
حتما تا کنون در معابر شیرهای آب آتش نشانی را دیده اید. هیدرانت جزء تجهیزات اطفاء حریق است که در سطح شهر توسط شهرداری تعبیه شده اند. مخزن آب هیدرانت می توان به شکل زمینی و سطحی تامین شود. این تجهیزات کمک بزرگی به آتش نشان ها میکند تا بتوانند به مخزن بزرگی از آب دسترسی داشته باشند و بدون معطلی برای رسیدن ماشین آتش نشانی پسرو شروع به خاموش نمودن حریق نمایند.
هیدرانت اینترلاک
برای اتصال شلنگ آتش نشانی به هیدرانت از هیدرانت اینترلاک استفاده میشود. هیدرانت اینترلاک از فلز ساخته میشو و با توجه به ابعاد شلنگ و دهانهی هیدرانت در ابعاد مختلفی ساخته میشود. آتش نشانان اصولا هیدرانت اینترلاک در ابعاد مختلف را به همراه خود دارند تا درزمان اضطرار بتوانند از هیدرانت تعبیه شده در معابر استفاده نموده و سرعت عملکرد خود را بالا ببرند.
آچار آتش نشانی
بستن و باز کردن انواع اینترلاک ها نیاز به آچار دارد. حتی برای باز کردن هیدرانت های سطح شهر نیز باید آچار مخصوص به همراه آتش نشان ها باشد. هیدرانت دهانه های در ابعاد مختلف دارند و به همین دلیل آچار آتش نشانی نیز در ابعاد مختلف ساخته میشوند. ظاهر آچار آتش نشانی چیزی شبیه به داس است با این تفاوت به صورت کامل فلزی هستند و برای باز کردن دهانه هیدرانت طراحی شده اند.
دستگاه های دتکتور
از جمله تجهیزات اطفاء حریق آتش نشانی هستند که باید در ساختمان ها نصب شوند. دتکتورها اصولا در سقف ساختمان ها نصب میشوند و به محض رسیدن دود سنسور آنها فعال میشود. با فعال شدن سنسور بعضی دتکتورها با نور قرمز رنگی که ساطع میکنند افراد را مطلع مینمایند و بعضی با صدای آژیر دیگران را از بروز خطر مطلع میسازند.
امروزه دتکتورها بسیار پیشرفته شده اند و توانایی انجام کارهایی نظیر قطع برق و گاز ساختمان، باز کردن درب های برقی جهت خروج، بستن فن ها مکنده هوا و دریچه های هوا، خاموش نگه داشتن آسانسورو… را انجام دهند. حتی بعضی از انواع می توانند با پاشیدن آب روی آتش ایجاد شده تا حدی از پیشرفت آتش پیشگیری نمایند. به دتکتورها اصطلاحا آژیر اعلام حریق نیز گفته میشود.
شلنگ های پیشرفته
شلنگ به عنوان یکی از اصلی ترین وسایل آتش نشانی که برای اطفا حریق استفاده می شود باید از بهترین متریال ساخته شود تا در برابر حرارت صدمه نبیند. امروزه با ساختن شلنگ های آتش نشانی از لاستیک مقاومت شلنگ ها را در برابر حرارت افزایش داده اند. شلنگ های لاستیکی به شلنگ های نسوز معروف هستند اما برای جابجا نمودن آب در مسافت های طولانی نمیتوان از آنها استفاده نمود.
در این موارد استفاده از شلنگ های پارچه کاربرد بیشتری دارد زیرا می توان آنها به شکل کوچکی جمع نمود و همیشه به همراه داشت اما شلنگ لاستیکی را نمی توان در طول های بسیار زیاد در محیط کوچک ماشین آتش نشانی به همراه داشت. نوعی دیگر از شلنگ آتش نشانی وجود دارد که به شکل لوله های فلزی و خرطومی هستند و کاربرد مخصوص خود را دارند.
اسپرینکلر
یک دمای خاص روی آن ها به صورت پیش فرض تنظیم شده و در هنگام رسیدن به آن دما با الگو های خاص اقدام به اسپری کردن آب میکنند.اسپرینکلر ها را بر اساس نوع اتصال به سه نوع بالا زن، پایین زن، بغل زن (دیوار زن ) تقسیم می کنند. این دستگاه به عنوان یکی از تجهیزات اطفا حریق که در ساختمان ها نصب میشود می توان تا حد زیادی از بروز خطرات جبران ناپذیر جلوگیری نماید. در ساختمان هایی که این تجهیزات نصب میشود با شروع کوچکترین آتش سوزی آب تخلیه شده و از بزرگ شدن آتش و سرایت آن به دیگر وسایل پیشگیری میشود.
بیشتر بخوانید : کپسول آتش نشانی مخصوص خودرو
جعبه آتش نشانی صنعتی
که در ساختمان های و مراکز صنعتی نصب و مورد استفاده قرار می گیرد و دارای تنوع بسیار زیاد بوده و از جنس شیشه، فلز و PVC ساخته می شود. در بعضی از این جعبه ها کپسول های آتش نشانی و در برخی دیگر نیز شلنگ های آب ضد حریق قرار می گیرد. این جعبه ها یا به صورت توکار و یا روی کار در مکانی که دسترسی به آن آسان باشد نصب میشود. فایر باکس بعد از کپسول ها مهمترین تجهیزاتی است که باید در ساختمان های بزرگ نصب شوند. با وجود اینچنین دستگاه هایی و آموزش دادن به افرادی که در ساختمان هستند میتوان تا حد زیادی از بزرگ شدن آتش در ساختمان و سرایت آن به دیگر نقاط ساختمان جلوگیری نمود.
تناسب ساز ها
همانطور که گفتیم آتش انواع مختلفی دارد و هر نوع آتش به وسیله مادهی خاص با ترکیب خاصی خاموش میشود. یکی از تجهیزاتی که موادی مانند کف و آب را با هم ترکیب میکند تناسب سازها هستند. این تجهیزات با ترکیب کف و آب و هدایت آنها به داخل شلنگ ها این امکان را میدهند که آتش با کمترین خسارت و زمان خاموش شود.
تجهیزات آتش نشانی فردی
لباس و کلاه آتش نشانی، از معمول ترین ابزاری است که یک آتش نشان از آن ها استفاده می کند. این لباس ها تا حدی در مقابل حرارت مقاوم بوده و بدن آتش نشانان را از شعله مستقیم و همین طور حرارت تابشی شعله محفوظ نگه می دارند. در کنار این ابزار، وسایل دیگری همچون طناب و کمربند حرکت در ارتفاع، کفشهای ضد حرارت، کپسول اکسیژن، ماسک اکسیژن و … وجود دارد که جزو وسایل فردی آن ها به حساب می آید.
شیلنگ آتش نشانی
شیلنگ های آتش نشانی را می توان به دو دسته تقسیم کرد: شیلنگ های آپارتمانی و شیلنگ ماشین های آتش نشانی. شیلنگ های آتش نشانی آپارتمانی، اصولا در مکانی در پارکینگ یا حیاط آپارتمان ها تعبیه می شوند که بتوان از آب پرفشار انشعاب اصلی جهت خاموش کردن آتش در آپارتمان استفاده کرد. اصولا مقاومت و قطر این شیلنگ ها از شیلنگ های معمولی بسیار بیشتر است.
شیلنگ خودروهای آتش نشانی، نسبت به مورد مشابه خود در آپارتمان ها دهانه ی بزرگتری دارد، اما انعطاف آن ها بیشتر بوده و به راحتی جمع می شوند. وزن آن ها نیز به خاطر اینکه باید مرتبا به مکان های متفاوت شهری حمل شوند سبک است. فشار ناشی از پرتاب آب توسط این شیلنگ ها به قدری است که گاهی نیاز است که چند نفر نازل آن را نگه دارند.
گوی ضد حریق یکی دیگر از تجهیزات آتش نشانی است که در مطلب بعدی مفصلا به آن خواهیم پرداخت.
لیست قیمت تجهیزات آتش نشانی
معمولا تجهیزات نشانی با توجه به برند و ویژگی های خاص هر محصول که آن را از سایر محصولات متمایز می کند دارای قیمت ها متفاوتی هستند. علاوه بر آن مواد سازنده و کاربرد محصول نیز در قیمت آن موثر است. برای اطلاع از قیمت تجهیزات آتش نشانی می توانید به فروشگاه ایمن ترافیک کالا مراجعه کنید.
مقایسه تجهیزات آتش نشانی تهران و آمریکا
تهران به عنوان پایتخت و پرجمعیت ترین شهر کشور از تجهیزات آتش نشانی پیشرفته تری نسبت به شهرهای دیگر برخوردار است. با گسترش برج سازی بیشتر نقاط تهران را ساختمان های بلند و سر به فلک کشیده تشکیل می دهند. اما باید هنگام احداث و خرید از این برجها توجه داشته باشیم که اگر آتش سوزی اتفاق افتد آیا تجهیزات امداد و نجات آتش نشانی لازم برای اطفاء حریق موجود است یا خیر که جواب خیر می باشد. مراکز آتش نشانی دارای نردبان هایی با طول محدود هستند و عملا امکان اطفاء حریق طبقه های فوقانی برج ها وجود ندارد.
اما امروزه کشورهایی مانند آمریکا و دبی که مملو از ساختمان های بلند و غول پیکر هستند از تجهیزات آتش نشانی پیش رفته ای همانند پهباد و بالگرد و ربات آتش نشان برای اطفاء حریق استفاده می کنند که در ایران از هیچ کدام آنها تا کنون استفاده نشده است. هم چنین به تازگی از جت های آتش نشان نیز در دوبی رو نمایی شده است. تجهیزات آتش نشانی جزئی از تجهیزات ایمنی است که ما کمتر با آن سر و کار داریم، اما وجود آن در شرایط خاص ضروری است. این تجهیزات و لوازم تا به حال جان میلیون ها نفر را نجات داده و از وقوع حوادث ناگوار بسیاری جلوگیری کرده اند.
در بین تجهیزات آتش نشانی بعضی اهمیت زیادی دارند و علاوه بر آتش نشان ها باید در هر منزل مسکونی تعدادی از آن نصب شود و افراد کار کردن با آنها را یاد بگیرند تا در صورت بروز مشکلات کوچک بتوانند آن را مدیریت نمایند. این تجهیزات و همچنین تجهیزات شخصی آتش نشانی را می توانید از فروشگاه لوازم آتش نشانی اینترنتی تهیه کنید. قبل از خرید هر گونه تجهیزات ابتدا باید بدانید که برای شما کدام یک مناسب تر است و به همین دلیل پیشنهاد میدهیم که قبل از خرید تجهیزات آتش نشانی، تحقیق در مورد آتش نشانی را جدی بگیرید. فروشگاه ایمن ترافیک کالا با فروش تجهیزات آتش نشانی شرایطی فراهم آورده است که خریدار بتواند لیست تجهیزات آتش نشانی را مشاهده نموده و انواع مختلف را با هم مقایسه کرده و بهترین را انتخاب نماید.
ممنونم بابت توضیحات خیلی خوبتون عالی بود
ممنون از نظرات شما دوست عزیز. با مطالب و مقالات جذاب دیگر در خدمت شما هستیم.
سلام وقتتون بخیر، ببخشید من یه مطلب توی مجله اقتصاد آفرین خوندم درباره تجهیزات آتش نشانی، خواستم بدونم پمپ FOX و FOX s چه فرقی باهم میکنن و کدوم عملکرد بهتری داره؟
سلام وقت بخیر
بستگی به نوع کاربری که میخاین استفاده کنید داره
ولی درکل FOXS بهتر هست