تاریخچه پلیس راهنمایی رانندگی

در این مقله از ایمن ترافیک کالا قصد داریم که تاریخچه پلیس راهنمایی رانندگی را به طور کامل معرفی نماییم. اجرای قوانین راهنمایی رانندگی در ایران پیشینه زیادی ندارد و حضور آن به یک قرن نمی­ رسد؛ زیرا بعد از ورود اتومبیل به ایران بود که نیاز به وجود و اجرای قوانین راهنمایی رانندگی در کشور حس شد. به همین خاطر، در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی، شعبه ­ای به نام “آلات ناقله”، در اداره پلیس (واقع در خیابان باب همایون) تاسیس شد. تعدادی از ماموران انتظامی از میان پاسبان­ ها انتخاب شدند تا بر عبور و مرور اتومبیل­ ها نظارت داشته باشند. پاسبان­ ها، بازوبند سفیدی بر بازوی چپشان بسته شده بود. این اقدام، اولین قدم برای منظم کردن عبور و مرور از سوی دولت وقت بود.

تاریخچه پلیس راهنمایی رانندگی

در تهران قدیم، مردم از درشکه، کالسکه، واگن اسبی، قاطر و الاغ برای حمل و نقل استفاده می کردند. واگن های اسبی، اتاق های چرخ داری بودند که توسط دو اسب، روی ریل حرکت می کردند. این واگن ها توانایی جابجایی ۵۰ نفر را داشت. کلیه خطوط واگن های اسبی به بازار ختم می­ شد.

موقعیت ایستگاه ها و خطوط بدین صورت بود:

اول – “خط بازار” تا انتهای خیابان لاله زار ادامه داشت.

دوم – “خط شاه عبدالعظیم” از مسیر ناصریه (خیابان ناصرخسرو فعلی)، چراغ برق (خیابان امیرکبیر) و خیابان ری میگذشت و بعد از طی کردن از هفت دوراهی، به ایستگاه ماشین دودی ختم می شد.

سوم – “خط باغ شاه” از بازار شروع  می شد و بعد از گذشتن از شش دو راهی به دروازه باغ شاه ختم می ­شد.

چهارم – “خط دروازه قزوین” از میدان توپخانه راه می افتاد، از چهارراه حسن آباد عبور کرده و در نهایت به دروازه قزوین می­ رسید.

دولت، برای اولین بار در سال 1308، واگن اسبی را از خیابان ها جمع کرد( البته درشکه­ ها تا سال 1320 جزو وسایل حمل و نقل تهران محسوب می ­شدند) در همان سال، حکومت به فکر افتاد که یک سرویس حمل و نقل عمومی در تهران تاسیس کند و همین باعث واردات انواع تجهیزات ترافیکی به کشور شد. هم زمان با حمل و نقل توسط ماشین دودی، کالسکه بخار نیز در سال ۱۲۸۳ به تهران وارد شد. کالسکه بخار متعلق به مظفرالدین شاه قاجار بود و توسط فردی فرانسوی رانده می شد. این اتومبیل بسیار سر و صدا داشت و سقفش چادری از برزنت بود. با وجود افزایش وسایل نقلیه، تا آن زمان هیچ مقرراتی برای رعایت  قوانین راهنمایی رانندگی، جهت نظم بخشیدن به عبور و مرور وضع نشده بود. تا اینکه فردی سوئدی با همراهی عده ای از هموطنانش به ایران دعوت شدند. این فرد سازمانی به نام نظمیه (شهربانی) در ایران برپا کرد و شعبه ای نیز به نام “عبور و مرور” در آن تاسیس گردید.

به دنبال این رویداد، تعدادی اتوبوس از کشورهای دیگر خریداری شد. در سال 1300، حدود 600 دستگاه اتومبیل و موتورسیکلت­ در تهران وجود داشت که همچنان جزء وسائل نقلیه در تهران محسوب می شد.

بیشتر بخوانید : اولین اتوبوس که وارد ایران شد

تاریخچه پلیس در ایران

در سال های بعد، رشد وسایل نقلیه به سرعت افزایش پیدا کرد؛ به صورتی که در سال ۱۳۳۳ آمار وسایل نقلیه در کشور ۸۰۱۰۰ دستگاه اعلام شد.

بیشتر بخوانید :  نخستین قانون راهنمایی و رانندگی در ایران

“پلیس راه ژاندارمری”در سال ۱۳۴۷ در تهران تاسیس شد. امور راهنمایی و رانندگی تهران، طبق قانون در سال ۱۳۵۳ به شهرداری واگذار گردید.
در تاریخ ۱۲ فروردین ۱۳۷۰ طرح ادغام نیروهای انتظامی توسط سازمان راهنمایی و رانندگی اجرا شد و پلیس راه و ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران با هم ترکیب شده و معاونت راهنمایی رانندگی و حمل ونقل ناجا تاسیس شد.